Computerian Days:Chapter 2 Components of Computer

ဟိုတစ္ေန႔က ခင္ဗ်ားကုိ ေက်ာင္းထဲမွာ ေနရာအႏွံ႔ လိုက္ျပျပီးျပီထင္တယ္။ ဒါေပမယ့္ ခင္ဗ်ားကို ေက်ာင္းခန္းေတြထဲ လိုက္မျပရေသးဘူးေလ…။ တကယ္ေတာ့ ေက်ာင္းခန္းထဲ လိုက္ျပဖို႔က ခင္ဗ်ားတင္မဟုတ္ဘူး…။ က်ဳပ္လဲ အႏၲရာယ္ကင္းတာ မဟုတ္ဘူး…။ ဆရာမေတြက ပါးတယ္…။ စတိတ္ေက်ာင္းေတြတုန္းကလို ေက်ာင္းသားေတြ မ်က္ႏွာအကုန္မွတ္ထားတာ…။ ခင္ဗ်ားအခန္းထဲေရာက္လာရင္ “ဟုိကေကာင္ ဘယ္သူလဲ…။နင္က နင့္အတန္းထဲ မေနပဲနဲ႔ ဒီကို ဘာလာလုပ္တာလဲ စည္းမရွိကမ္းမရွိ ဘယ္ေကာင္ေခၚလာတာလဲ ထစမ္း ဘယ္သို႔ဘယ္ခ်မ္းသာ” အစရွိတဲ့ က်က္သေရမဂၤလာ အေပါင္းနဲ႔ ျပည့္စံုတဲ့ အသံသာေလးေတြနဲ႔ နွဳတ္ဆက္လိမ့္မယ္…။ ဒါေပမယ့္ဗ်ာ ရွိသမွ်သြားျဖဲျပီး “ဟဲဟဲ ဟိုေလ ဟိုဥစၥာ ဒီဟာေပါ့” ဆိုျပီး ရူးသလိုေပါသလို သာလုပ္လိုက္။သူ႔ဟာသူ ေမာရင္တိတ္သြားလိမ့္မယ္…။ ရိုးလို႔။ C.Tေက်ာင္းသားကို ဒီလိုလာလုပ္လို႔ ဘာရမလဲ။

ဒီေနရာမွာ C.T ဆိုတာဘာလဲ…။ ဒီလိုပါ…။ ကြန္ျပဴတာေက်ာင္းေရာက္ရင္ ဒုတိယႏွစ္ကစျပီး ေမဂ်ာေတြ ခြဲတယ္ေလ…။ ေမဂ်ာေတြလို႔သာေျပာတာ ေျပးေရၾကည့္မွ C.T, C.S ဆိုတဲ့ ေမဂ်ာႏွစ္ခုၾကီးမ်ားေတာင္ရွိတာ…။ စီတီ ဆိုတာက ကြန္ျပဴတာ တက္ကနိဳလိုဂ်ီ၊ လြယ္လြယ္ Hardware လို႔ေခၚတယ္…။ စီအက္စ္ ဆိုတာ ကြန္ျပဴတာဆိုင္းယင့္စ္၊ လြယ္လြယ္  Software လို႔ေခၚတာေပါ့။ ဒါေပမယ့္ ၾကိဳေျပာထားမယ္…။ ဘာကဟာဒ္ဝဲလဲ ဘာကေဆာ့ပ္ဝဲလဲေတာ့ သြားမေမးလိုက္နဲ႔ဗ်ိဳ႕…။ ခင္ဗ်ားကို ဘုၾကည့္ၾကည့္ျပီး Hardware ဆိုတာ တြက္စာ၊ စာသိပ္က်က္စရာမလိုပဲ တြက္ရတဲ့ ေမဂ်ာ၊ Software ဆိုတာ က်က္စာ၊ တြက္စရာမလိုပဲ က်က္ရတဲ့ ေမဂ်ာဆိုျပီး မေက်မနပ္နဲ႔ ျပန္ေျပာၾကလိမ့္မယ္…။ ရိုက္မသြားရင္ေတာင္ ကံေကာင္း။ ဒါေပမယ့္ ကၽြန္ေတာ့္ကို ေက်ာင္းတက္ေနတုန္းကသာ လာေမးရင္ေတာ့ ေတာဘက္က အဖိုးၾကီး၊ အဖြားၾကီးေတြေျပာသလို “သိႏိုင္ပါဘူးကြယ္ရို႕” ဆိုျပီး ခံုေလးေပၚ ျပန္ေမွာက္အိပ္သြားလိမ့္မယ္…။

အဲဒီေတာ့ စီတီဆိုတာဘာ၊ စီအက္စ္ဆိုတာဘာ၊ သိသြားျပီ…။ စီတီေက်ာင္းသားဆိုတာဘာလဲ…။ စီအက္စ္ေက်ာင္းသားဆိုတာဘာလဲ…။ တကယ္ေတာ့ ပထမႏွစ္ စတက္ေတာ့ C.T, C.Sဘာမွမရွိ၊ ေက်ာင္းပါးမဝ၊ ဒါေပမယ့္ ဝခ်င္ေယာင္ေဆာင္ျပီး ၾကြေစာင္းၾကြေစာင္းနဲ႔ေပါ့…။ စာေလးေပေလးလဲ က်က္လိုက္ေသးတယ္…။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ပထမႏွစ္ဆိုေတာ့သိပ္မၾကာေသးဘူး၊ ၂၀၀၄ ေပါ့…။ အဲဒီတုန္းက ၾကြလဲၾကြခ်င္စရာ ေက်ာင္းကေပ်ာ္ဖို႔ေကာင္းတယ္လို႔ ေျပာရမယ္…။ ဂ်ီတီစီေတြက အကၤ ီ်ျဖဴ၊ လံုခ်ည္ျပာေတြနဲ႔ ဂါတာတာျဖစ္ေနခ်ိန္မွာ ကၽြန္ေတာ္တို႔က တပတ္ႏွစ္ရက္ ဝတ္ခ်င္တာဝတ္လို႔ရတယ္…။ ေက်ာင္းဝတ္စံုေလွ်ာ္ထားတာမေျခာက္ေသးလို႔ဆိုျပီး ဝတ္စံုရက္မွာ ကိုးယိုးကားယားဝတ္လာမလား၊ ရေသးတယ္။ လတ္လ်ားလတ္လ်ားေရွာက္သြားေနလို႔ရတယ္…။ အံမယ္ အဲဒီတုန္းကသားဆို ဂ်ီတီစီေက်ာင္းသားေတြေတြ႔ရင္ မ်က္စိေလးေမွးျပီး “ေတာ္ေတာ္သနားဖို႔ ေကာငး္တဲ့ ငတိေတြ” ဆိုတဲ့အထာနဲ႔ၾကည့္လိုက္ေသးတာ…။ (ေနာက္မွ ကိုယ့္ဟာကိုယ္ ပိုသနားဖုိ႔ေကာင္းပါလား သိရတယ္)… ေနာက္ျပီးအေတြးထဲမွာက “ကြန္ျပဴတာဆိုတာၾကီးကို တကၠသိုလ္ၾကီးဟီးေနေအာင္ဖြင့္သင္မွေတာ့ အခ်ာပင္ေတာ့ ဟုတ္အံ့မထင္” ဆိုတာကရွိေနေသးတယ္…။

အဲဒီတုန္းကမ်ား တကၠသိုလ္ေက်ာင္းဆိုတာ တဲ့အရသာေလးက ေတာ္ေတာ္ေကာင္းေသးတာေပါ့…။ ဒါေတြကေတာ့ထားပါ…။ေျပာေနလို႔ အခုတက္မယ့္ တက္ဆဲ တက္ဦးမလို႔ ေက်ာင္းသားအေလာင္း(ဟုတ္ပါဘူး) ေက်ာင္းသားေလာင္း ေက်ာငး္သားေဟာင္းေတြ သြားရည္က်ရံုရွိမွာေပါ့…။ ဗမာဗီဒီယုိကားေတြလို မရွိေတာ့တဲ့ တကၠသိုလ္ၾကီးထဲ ေသာင္းက်န္းေနသလို ယုတိၲမရွိျဖစ္ေနဦးမယ္…။ ကဲ အခုစာသင္ေနျပီ… လိုက္နားေထာင္ခ်င္ေယာင္ေဆာင္လိုက္ဦး…။ ေရွ႕မွာ ဆရာမေျပာေနတာ ေတာ္ေတာ္စိတ္ဝင္စားဖို႔ေကာင္းတယ္…။ ဘာတဲ့ 8-bits ကြန္ျပဴတာေတြ အေၾကာင္းပါလား…။ အဲဒီကြန္ျပဴတာေတြကို ဘယ္လိုလုပ္ထားတယ္…၊ ဘယ္နားမွာသံုးတယ္ဆိုတဲ့ အေၾကာင္း…။ စြမ္းေဆာင္ရည္ဘယ္ေလာက္ျမင့္တယ္ဆိုတဲ့ အေၾကာင္း…။ ဟုတ္တာေပါ့…။ ၁၉၉၀ ခုႏွစ္ေတြေလာက္တုန္းက ေတာ္ေတာ္ေကာင္းခဲ့တာေလ…။ အဲဒါနဲ႔ တစ္ေယာက္ကထေမးတယ္…။

“8 bits ေတာင္ဒီေလာက္ျမန္ေနရင္ အခု 64 bits ေတြၾက ေတာ္ေတာ္ျမန္မွာေနာ္..”

“64 bits ကြန္ျပဴတာ…? မျဖစ္နိဳင္တာ 16 bits ကအျမင့္ဆံုးေလ…နင္ဘာေတြလာေၾကာင္ေနတာလဲ…”

ဟုတ္တာေပါ့…။ေတာ္ေတာ္ေၾကာင္တဲ့ေကာင္…။ စာအုပ္ထဲမွာ ဒါပဲေရးထားတာ ဒါပဲမွတ္ထားေပါ့…။ ဒါ ၁၉၉၃ ေလာက္တုန္းကတည္းက ထုတ္တဲ့ မူလလက္ေဟာင္းစာအုပ္…။ ဒိထက္ေကာင္းတာ မရွိေတာ့ဘူး…။ အဲဒီလိုေကာင္မ်ိဳး ေအာင္ပါလိမ့္မယ္… သူ႔အေမၾကီးေဒၚၾကီး စာေမးပြဲၾကမွ…။

အင္း…တစ္နာရီခြဲျပည့္ျပီ…။ လာလာလစ္စို႔။ ဒီေန႔ ကြန္ျပဴတာခန္းခ်ိန္ပါတယ္…လာဗ်ာ…တစ္ပတ္မွ ရွားရွားပါးပါး တစ္နာရီခြဲၾကီးမ်ားေတာင္ရတာ သြားစို႔…။ ေနာက္ျပီး အဲဒီ အထဲမွာေအးတယ္…။

…ဟင္…ေဟး…ေဝးေဟးေဟး …..

 “ဘာျဖစ္တာလဲဟင္” << (ဒါကခင္ဗ်ားေမးတာ)

မီးပ်က္ေနျပီေလ…မီးပ်က္သြားျပီဗ်…ဟားဟား ရိုးေကာ အလကားရျပီ… ပံုမွန္အားျဖင့္ ေက်ာင္းသားကတ္ျပ ရိုးေကာေပးျပီးထြက္လာလို႔ရေပမယ့္ တခါတေလ ေဂၚေရာင္းလ္လွည့္ျပီဆို  အလကားတစ္နာရီခြဲၾကီး ထုိင္ေနရတာ…။ အခု ဘာမွမလိုေတာ့ဘူး…။ ဟုတ္သေလ…။ အဲဒီထဲမွာ ထုိင္ေနျပီး ဘာမွလုပ္လို႔ရတာမွမဟုတ္တာ…။ တိုက္ပင္က်ဴတာ ထုိင္ရိုက္ေနလို႔ပဲရမယ္…။ စက္ခန္းေရွ႕မွာေရးထားတာလဲ ဖတ္ၾကည့္လိုက္ဦး…။

“သတ္မွတ္ထားေသာ အခိ်န္တြင္ ယူနီေဖာင္း၊ ေက်ာင္းသားကတ္ပါမွ ဝင္ခြင့္ျပဳမည္…။ အခ်ိန္ပိုသံုးပါက စာျဖင့္ေရး၍ တင္ကာခြင့္ေတာင္းရမည္ (ထိုသို႔ စာတင္သူဟူ၍ မၾကားဖူးေခ်…စာေရးသူ) မန္မိုရီစတစ္၊ Disc ၊ Floppy Disk မ်ားကို ခြင့္ျပဳခ်က္မရွိပဲ သံုးကသိမ္းဆည္းမည္……..မည္……..မလုပ္ရ……မဖြင့္ရ…..မrunရ…. ရ…ရ” အမ်ားၾကီးပဲဗ်…စိတ္ထင္ ေလးခုေလာက္ က်န္ဦးမယ္…မမွတ္မိေတာ့ဘူး…။ ဒါေတာင္ အထဲကဆရာမေတြ ေျပာတဲ့ “ဟို ပရိုဂရမ္ မဖြင့္နဲ႔…။ CMOSထဲ ဝင္လို႔မရဘူး…။ Assembly မ run ပါနဲ႔…။ေလွ်ာက္မဖ်က္ပါနဲ႔…။ ဟိုေကာင္ေလး ဘာေတြrunေနတာလဲ…။ အသစ္အဆန္းေတြ မလုပ္နဲ႔လို႔ ေျပာေနတာမၾကားဘူးလား…လား….လား….လား”…ေတြမပါေသးဘူး။ အဲဒါေတြလဲ အကုန္မမွတ္မိေတာ့ဘူး…၊က်န္ေသးတယ္…။ (Assembly ဆိုတာ ေနာက္ဆံုးနွစ္ၾကမွသင္တဲ႔ အခုမသံုးၾကေတာ့တဲ့ Machine Level Programming Language တစ္ခု) အခုေတာ့ ကန္တင္းသြားၾကစို႔…။

အခုနကေျပာတဲ့ စီတီေက်ာင္းသား စီအက္စ္ေက်ာင္းသားဆိုတာဘာေတြလဲ။ ျပန္ရွင္းမယ္..။ ဒါကလဲ လက္ေတြ႔ျပမွရွင္းမယ္…။ စီတီေဆာင္ဘက္သြားၾကမယ္…။ ကိုယ္ကုိတိုင္က စီတီေက်ာင္းသားဆိုေတာ့ အဲဒီဘက္ကေတာ့ေအးေဆး…။

“ေဟ့လူ… ခင္ဗ်ားတို႔ အေဆာင္ဘက္မွာ မီးခိုးေတြ အူေနပါလား၊ မ..ီ..မ…မီး..ထ..ထင္တယ္….”<< (ခင္ဗ်ားရဲ႔ ေၾကာက္လန္႔တၾကားေျပာသံ)

မဟုတ္ပါ….မလန္႔ပါနဲ႔ အဲဒါ Hardware Department လုိ႔ေခၚတယ္…စမ္းသပ္ခ်က္ေတြလုပ္ေနလို႔လား… သြားၾကည့္ၾကတာေပါ့…

“ဟား… တီခ်ယ္တို႔ ဘာေတြခ်က္…”

“ဟဲ႔ေကာင္ …ဘာရွိလို႔ဘာခ်က္ရမွာလဲဟဲ့ အရင္တုန္းကမွ နည္းနည္းပါးပါး အာလူးေလး အစိမ္းေၾကာ္ေလး ေၾကာ္စားလို႔ရေသးတယ္…အခု နင့္အေမၾကီးေဒၚၾကီး ေရာင္းလ္လွည့္လွည့္ေနတတ္လို႔ ဒိီေရေႏြးအိုးေလးေတာင္ ဖ်စ္ဖ်စ္ျမည္ေအာင္ၾကိဳေနရတာဟဲ႔ ေသနာရဲ့…။သြား…သြား အခန္းထဲဝင္။ ေတာ္ေနၾကာေရာက္လာလို႔ အကုန္အမွဴပတ္ေနမယ္…သြား Electric Circuits စာအုပ္က အခန္း ေလး ကို က်ဳတိုရီယယ္ ကူးထားၾက” (အဲဒီစာအုပ္ကို ဘာေၾကာင့္သင္မွန္းအခုထိ မသိေသးပါ)

မွားပါတယ္…အဲဒါနဲ႔ အခန္းေရွ႕မွာ စိတ္ပ်က္လက္ပ်က္ထုိင္ျပီး ေဆးလိပ္ေသာက္ေနၾကတဲ႔ ေကာင္ေတြကို က်ဴတိုရီယယ္ေျဖဖို႔ေျပာ…ေျပာျပီး…က်ဳပ္တို႔ စီအက္စ္ဘက္လစ္ၾကစို႔…။ ဒါကေနာက္မွ ဆရာမ ရိုးေကာလာေခၚမွ ဝင္လို႔ရတယ္…။ ေစာျပီးလာေခၚရင္လဲ ဆရာမေသးေသးေလးေတြပဲလာမွာ အထဲက တစ္ေကာင္ကုိ က်ဳပ္အစား ေထာင္လိုက္ဖို႔ မွာခဲ့လိုက္မယ္…။က်ဴတိုရီယယ္ဆိုတာလဲ ဘာမွမဟုတ္ပါဘူး…။ဆရာမေတြ လုပ္စရာမရိွ စာသင္ရမွာ ပ်ငး္ရင္ က်ဴတိုရီယယ္ဆိုျပီး ေရွာက္ေရးခိုင္းတာ…အဲဒါေတြကလဲတကယ္အမွတ္ျခစ္ဟန္မတူဘူး…။က်ဳပ္ဆိုေတြ႔ကရာေတြေရွာက္ေရး။ ေဘးကေကာင္ေတြကလည္း က်ဳပ္ဆီကကူး…၊ တခါမွ ျပႆနာ မျဖစ္ဖူးဘူး…။

ကဲ စီအက္စ္ေအခန္းဘက္ေရာက္ျပီ…။ ဟင္ျငိမ္လို႔ပါလား…။ ဆရာမလည္းမေရာက္ေသးပါဘူး…။ 

“မန္းနီးကြန္ျပဴတာ ဟတ္စ္စ္စ္သည္ ဟတ္သည္ ကတ္ခ်စ္ မန္မိုရီ စီအမ္စီအမ္စီအမ္ အမ္… ပိုစရွင္ ဘီတြင္း ပိုစရွင္ ပိုစရွင္ ေဒါ႔ဂီ ပိုစရွင္” (ဟင္ ဟုတ္ပါဘူး)

စာက်က္ေနၾကတာပဲ…။ ဒါစီအက္စ္ေအခန္းေလ…။ အေတာ္ဆံုး အလိမၼာဆံုးလို႔ ဆရာမေတြက သတ္မွတ္ထားတာ… အကုန္စာက်က္ေနၾကတာ …။ ဒါနဲ႔ ေနာက္ဆံုးမွာ အိပ္ေနတဲ႔ အိႏိၵယႏြယ္ဖြားတစ္ေကာင္ေတြ႔လား…။ အဲဒါ က်ဳပ္ေဘာ္ဒါ… ဒီအတန္းက အီးစီ (အတန္းေခါင္းေဆာင္)ေပါ့…။

“ဟာ..ေဟ့ေကာင္ လာကြ…၊ ဒီေန႔ ငါ့ေဘးကေကာင္က တေနကုန္က်ဴရွင္ရွိလို႔ ေက်ာင္းမလာဘူး…။သူ႔အစား ရိုးေကာေထာင္ေပးစမ္းပါ…အမယ္ မင္းေဘာ္ဒါပါ ပါေသးတာပဲ… အေတာ္ပဲ…Roll 1 ကလဲ စာက်က္တာ မ်ားသြားျပီး အခု Drift သြင္းေနရတယ္…သူ႔အစားေထာင္လိုက္စမ္းပါ…။ ဒီအခိ်န္က ရတယ္ကြ”

မွားပါတယ္…ဒီေကာင္ကဒီလိုပဲ… အတန္းထဲမွာ စာလဲမလုပ္ဘူး… ကၽြန္ေတာ္တို႔န႔ဲေလွ်ာက္လိမ့္ေနတာ ရိုးေကာ ေခၚခါနီးမွ ေရာက္ေရာက္သြား ဆရာမကေမးရင္ “ဟို စာအုပ္တန္းစီေနရလို႔ …အစည္းအေဝးရွိလို႔ ေက်ာင္းလခေတြသြားသြင္း ရလို႔…ဟိုဟာလုပ္ရလို႔...ဒီဟာလုပ္ရလို႔…” အစရွိသျဖင့္ေရွာက္ေျပာေနက်…။ဒါမွမဟုတ္ စာသင္ေနတုန္းအိပ္ရင္အိပ္ေန… မအိပ္ရင္ ေဘးက ရိုးဝမ္းတို႔ ရိုးဖိုက္ တို႔ကို စာသင္လို႔မရေအာင္ေရွာက္ေႏွာင့္ယွက္ေနတာ…။

ရိုးေကာေတာ့ေခၚျပီးသြားျပီ…။ ကိုယ့္အတန္းဘက္ ျပန္လွည့္…။

“ဟဲ့ က်က္သေရတုံးအေကာင္…” လွည့္ၾကည့္…။ ေအာ္ စီအက္စ္ေအခန္း Roll No အျမင့္စားထဲက အသိေကာင္မေလးတစ္ေယာက္၊ အရမ္းစာၾကိဳးစားတာ…။ စာမသိရင္ သူ႔ဆီသြားေမးရတယ္…။

“ဘာတုန္းဟ..”

“ငါမသိလို႔ နင့္ကိုေမးမလို႔… ငါ့ ကြန္ျပဴတာ…ဟာ …ပ်က္သြားတာ…ဘာလုပ္ရမလဲ…။အခုေတာ့ ငါ့ဦးေလး အသိ တီဗီြျပင္တဲ႔ ဆရာဆီပို႔ထားတယ္”

“အိ…အဲ…ဟို… ေကာင္းပါတယ္ဟာ…ေကာင္းပါတယ္ ေယာေရာရွိ ေယာေရာရွိ”

ေျပးၾကစို႔…ရွင္းျပေနရင္ ကိုယ္လဲ တီဗီြျပင္ဆရာဆီက ကြန္ျပဴတာလိုက္ထမ္းေနရဦးမယ္ ။ေနာက္ျပီး ဟာ…ရိုးေကာ…ရိုးေကာ…

ေျပးဟ ေျပးဟ…တစ္ခ်ိန္အလကားရမွာ…

အတန္းထဲေရာက္ေတာ့ ဆရာမ မရွိဘူး…ဒါေပမယ့္…

“ေဟ့ေရာင္ မင္းရိုးေကာတစ္ခ်ိန္လြတ္သြားျပီ…။ဝတုတ္ (ေဂၚဇီလာ၏ ညီမ) လာေခၚသြားတာကြ…။ ငါလဲလုပ္လို႔မရဘူး…”

ျဖစ္ရေလ၏….

ေယာေရာရွိ…ေယာေရာရွိ…

ဟင္း….ရိုးေကာမရလို႔ စိတ္ညစ္သြားျပီ…ဘယ္မွမသြားေတာ့ဘူး…ဒီအထဲမွာပဲ အိပ္ေနေတာ့မယ္… ခင္ဗ်ားကေတာ့ ညေနေက်ာင္းဆင္းမွ ေက်ာင္းကားနဲ႔လိုက္ခဲ့ျပီး အနီးဆံုးေနရာမွာ ဆင္းလိုက္ေပါ့ဗ်ာ….။